Kolon xərçəngi, kolon xərçəngi olaraq da bilinir, ABŞ -da xərçəng ölümünün ikinci aparıcı səbəbidir. Vəsatətlərin 90% -dən çoxu 50 yaşdan yuxarı insanlarda baş verir. Təəssüf ki, bağırsaq xərçənginin başlanğıcında simptomlar azdır. Bağırsaq xərçəngi əlamətləri görürsünüzsə, narahat olmayın, çünki onlar bir neçə digər xəstəliyin simptomlarını təqlid edə bilərlər. Ancaq dərhal həkiminizə müraciət edin. Bağırsaq xərçəngini erkən tutmağın ən yaxşı yolu müntəzəm tibbi müayinələr və müayinələrdən keçməkdir.
Addımlar
Metod 1 /2: Bağırsaq Xərçəngi Semptomlarını Tanıyın
Addım 1. Nəcisdəki qana diqqət yetirin
Hemoroid və ya gözyaşı nəticəsində görünməyən rektumdan qanaxma varsa, həkimə gedib müayinə olunmaq yaxşı olar. Tualet kağızınızda yalnız az miqdarda hiss etsəniz belə, həkiminizin məlumatını almaq vacibdir. Nəcisdəki qan bağırsaq xərçənginin ümumi bir əlamətidir.
- Qan nəcisinizi normaldan daha parlaq qırmızı və ya daha qaranlıq göstərə bilər. Mədə -bağırsaq traktında yüksək qanaxma, nəcisin qara görünməsinə səbəb ola bilər. Qan görüb görmədiyinizə əmin deyilsinizsə, təhlükəsiz olun və hər halda həkiminizlə əlaqə saxlayın.
- Nəcisdəki qan da xoşagəlməz bir qoxuya səbəb ola bilər. Nəcisin qoxusunda kəskin bir dəyişiklik görsəniz, ən qısa müddətdə həkiminizlə danışın.
Addım 2. Bağırsaq hərəkətlərinizdə ishal və ya qəbizlik kimi dəyişikliklərə baxın
Fasiləli ishal və qəbizlik yaşayırsınızsa, buna diqqət yetirməlisiniz. Bağırsaq xərçəngi olan insanların uzun və dar nəcisləri də ola bilər. Ya da bağırsaq hərəkətindən sonra da hələ də getmək lazım olduğunu hiss edə bilərsiniz. Belə simptomlar 3-4 gündən çox davam edərsə həkiminizlə danışın.
- Bağırsaq hərəkətlərinizlə fərq etdiyiniz nümunələrə diqqət yetirin. Hər şey fərqli görünürsə və ya sizi narahat edən bir şey görürsünüzsə, istər tualetə tez -tez getməyinizdə dəyişiklik olsun, istərsə də nəcis tutarlılığınızda fərq varsa, həkiminizlə randevu alın.
- Bu simptomlar mütləq bağırsaq xərçəngi olduğunuzu göstərmir. İrritabl bağırsaq sindromu (IBS) və bir çox digər tibbi vəziyyətlə oxşar simptomlar görə bilərsiniz.
Addım 3. Qarın ağrısı və şişkinlikdən xəbərdar olun
Bu simptomlar bağırsaq hərəkətlərinizdə yaşaya biləcəyiniz narahat dəyişikliklərlə birlikdə gedir. Qarın bölgənizdə ağrınız varsa və başqa bir səbəbi görünməyən şişkinlik varsa, həkiminizə müraciət edin.
- Çanaq ağrısı da yaşaya bilərsiniz.
- Yenə də bu simptomlar bir çox digər xəstəliklə paylaşılır, buna görə də onların olması bağırsaq xərçəngi olduğunuzu göstərmir. Yenə də onları yoxlamaq yaxşı bir fikirdir.
Addım 4. Çəkinizdə və ya iştahınızda dəyişikliklərə baxın
Bağırsaq xərçəngi olan insanlar iştahsızlıq yaşaya bilər və səbəbsiz kilo itkisi ola bilər. Tam yemək yemək arzusunu itirirsinizsə və əvvəllər yediyiniz qidalardan zövq almırsınızsa, bağırsaq xərçəngi günahkar ola bilər. Ağırlığınızdakı dəyişikliklərə diqqət yetirin, xüsusən də sizin üzərinizdən heç bir səy göstərmədən aşağıya doğru sürüşərsə.
Çəkinizin zaman zaman bir az dəyişməsi normaldır. Ancaq heç bir səbəb olmadan 6 ay və ya daha az müddətdə 4,5 kiloqram və ya daha çox itirirsinizsə, həkiminizlə randevu alın
Addım 5. Xarakterik olaraq yorulmadığınızı qeyd edin
Bağırsaq xərçəngi də daxil olmaqla bir çox xərçəng növünün ümumi bir simptomudur. Digər kolon xərçəngi simptomları ilə birlikdə çox yorğun və zəif hiss edirsinizsə, dərhal həkiminizə müraciət edin.
İstirahət edərkən yaxşılaşmayan yorğunluq və ya yorğunluğa baxın
Metod 2 /2: Tibbi Diaqnoz Alınması
Addım 1. Bağırsaq xərçənginin hər hansı bir əlamətini görsəniz həkiminizə müraciət edin
Bağırsaq xərçənginin mümkün əlamətləri varsa, dərhal həkiminizlə görüş təyin edin. Xərçəng əlamətlərini axtarmaq və ya oxşar simptomlara səbəb ola biləcək digər şərtləri istisna etmək üçün testlər keçirə bilərlər.
Bağırsaq xərçəngi simptomlarını təqlid edə biləcək digər şərtlərə mədə-bağırsaq infeksiyaları, irritabl bağırsaq sindromu və hemoroid daxildir
Addım 2. Sağlamlıq tarixiniz və risk faktorlarınız haqqında həkiminizlə danışın
Həkiminizə risk faktorlarınızı söyləmək, bağırsaq xərçəngi olub -olmadığınızı təyin etməyə kömək edə bilər. Bağırsaq xərçənginə tutulan insanların əksəriyyəti 50 yaşdan yuxarı olduğu üçün risk riskə gəldikdə yaş aparıcı faktordur. Bununla birlikdə rol oynaya biləcək bir neçə faktor da var. Bunlara daxildir:
- Afroamerikalı olmaq. Afrikalı amerikalılar bağırsaq xərçənginə tutulma riski digər yarışlara nisbətən daha çoxdur.
- Şəxsi bağırsaq xərçəngi və ya poliplərin olması.
- Ailəvi adenomatoz polipoz və irsi nonpolyposis kolorektal xərçəng (Lynch sindromu) kimi bağırsaq xərçənginə səbəb ola biləcək irsi bir sindromun olması.
- Oturaq həyat tərzi sürmək. Daha çox məşq etmək riskinizi azaltmağa kömək edə bilər.
- Az lifli, yüksək yağlı bir pəhriz yemək. Daha çox meyvə və tərəvəz, daha az yağ və ət daxil etmək üçün pəhrizinizi dəyişdirmək riskinizi azaltmağa kömək edə bilər.
- Şəkərli diabet və ya piylənmə.
- Siqaret çəkmək və spirt içmək.
Addım 3. Həkiminiz tövsiyə edərsə, müntəzəm müayinələrdən keçin
Bağırsaq xərçənginin qarşısını almağın və ya erkən tutmağın ən yaxşı yolu 50 yaşından sonra mütəmadi olaraq müayinələrdən keçməkdir. Bu müayinələr xərçəngli və ya prekanseröz böyümələrin olub olmadığını müəyyən etməyə kömək edə bilər. Həkim bağırsaq xərçəngi olub -olmadığını müəyyən etmək üçün aşağıdakı prosedurlardan birini və ya bir neçəsini həyata keçirəcək:
- Nəcisdə gizli qanın olub olmadığını yoxlamaq üçün nəcisdə gizli qan testi (FOBT).
- Nəcisdə genetik xərçəng markerlərini yoxlamaq üçün nəcis DNT testi. Bu test, bağırsağınızda xərçəngdən qorunma və ya erkən tutma şansınızı artıran prekanseröz böyümələri aşkar edə bilər.
- Siqmoidoskopiya, siqmoidoskop adlanan işıqlı bir alətin rektumda və aşağı bağırsaqda polip və böyüməni yoxlamaq üçün istifadə edildiyi bir cihazdır.
- Kolonoskopiya, kolonoskopun bütün bağırsağı xərçəngli və ya xərçəngdənkənar böyümələr üçün yoxlamaq üçün istifadə edildiyi, çıxarıldığı və tapıldığı təqdirdə biopsiya edildiyi bir kolonoskopiyadır.
- Kolonda polip və böyüməni göstərən müxtəlif rentgen şüaları olan virtual kolonoskopiya və ya ikiqat kontrastlı barium lavmanı (DCBE).
Addım 4. Bağırsaq xərçəngi üçün müsbət test etsəniz, müalicə variantlarınızı müzakirə edin
Xərçəng diaqnozu qoymaq qorxunc və əsəbidir. Xoşbəxtlikdən, xərçənglə mübarizə aparmaq və simptomlarınızı idarə etmək üçün müxtəlif müalicə variantları var. Fərqli müalicələrin mümkün riskləri və faydaları haqqında doktorunuzla danışın.
- Sizin üçün doğru müalicə (lər) ümumi sağlamlığınızdan və xərçəngin nə qədər inkişaf etmiş və ya geniş yayılmasından asılı olacaq. Məsələn, kiçik, erkən mərhələdə bağırsaq xərçəngi varsa, həkiminiz kolonoskopiya zamanı onu cərrahi yolla çıxara bilər.
- Daha inkişaf etmiş bağırsaq xərçəngi üçün, kemoterapi, radiasiya müalicəsi və ya bağırsağın bir hissəsinin cərrahi çıxarılması kimi əlavə müalicələrə ehtiyacınız ola bilər.
- Duygusal olaraq mübarizə aparırsınızsa, həkiminiz xərçəng xəstələrinə və ailələrinə kömək etməkdə ixtisaslaşmış terapevtləri və ya dəstək qruplarını tövsiyə edə bilər. Sevdiklərinizə dəstək olmaqdan da çəkinməyin.
Bağırsaq Xərçəngini yoxlamaq üçün hansı özünü tarama üsullarından istifadə edə bilərəm?
İzləyin
İpuçları
- Bağırsaq xərçəngi üçün müntəzəm müayinənin (50 yaşından başlayaraq) kolorektal xərçəngdən ölümləri azaltdığına dair elmi sübutlar var. Sizin üçün ən uyğun olan test variantlarını həkiminizlə müzakirə edin.
- Bağırsaq xərçəngi inkişaf riskiniz varsa, riskinizi azaltmaq üçün edə biləcəyiniz şeylər haqqında doktorunuzla danışın. Daimi müayinələrə əlavə olaraq, daha sağlam bir pəhriz yemək, daha çox məşq etmək, tütün və spirtdən uzaq durmaq kimi həyat tərzini dəyişdirməyi tövsiyə edə bilərlər.