Safra daşları öd kisənizdə əmələ gələn kiçik, kristallaşmış daşlardır. Adətən xolesterol və kalsium yataqlarından ibarətdir. Safra daşları tez -tez zərərsiz olsa da, safra kanallarını bağlaya bilər və ağrı, iltihab və potensial olaraq ciddi bir infeksiyaya səbəb ola bilər. Safra daşlarının əmələ gəlməsinin qarşısını almaq üçün dəqiq bir yol olmasa da, bu sağlamlıq problemini yaşamaq şansınızı azaltmaq üçün ata biləcəyiniz bir neçə pəhriz və həyat tərzi var. Ancaq safra daşının əlamətləri varsa və ya safra daşlarından ağırlaşmalar varsa, həkiminizə müraciət edin.
Addımlar
Metod 1 /3: Diyetinizi dəyişdirin
Addım 1. Xolesterolunuzu idarə etməyə kömək etmək üçün doymuş yağlardan çəkinin
Safra daşları əsasən xolesteroldan ibarətdir, buna görə xolesterol səviyyənizi azaltmaq onların qarşısını almağa kömək edə bilər. Doymuş yağlarda yüksək bir pəhriz, yüksək xolesterol səviyyəsi ilə əlaqələndirilir. Bu səbəbdən öd daşı əmələ gətirmək şansınızı azaltmaq üçün diyetinizdən doymuş yağları çıxarmalısınız. Minimum tutmalı olduğunuz bəzi qidalar bunlardır:
- Qırmızı ət mal əti kimi
- Kolbasa və donuz əti
- Tam yağlı süd məhsulları
- Pizza
- Kərə yağı və yağ
- Qızardılmış qidalar
Addım 2. Öd daşı riskini azaltmaq üçün diyetinizə doymamış yağları daxil edin
Doymuş yağlar safra daşlarının əmələ gəlməsinə kömək etsə də, poli və tək doymamış yağlar onların qarşısını almağa kömək edir. Bunlar ümumiyyətlə "yaxşı yağlar" olaraq bilinir. Yaxşı yağlar öd kisəsinin boş qalmasına kömək edir, bu da safra daşlarının əmələ gəlməsini azaldır. Safra daşlarının qarşısını almaq üçün diyetinizə yüksək yağlı qidaları daxil edin.
- Zeytun yağı. Bu, yaxşı yağ mənbəyidir və xolesterolu azaltmağa kömək edir. Zeytun yağının müntəzəm istifadəsi (gündə təxminən 2 yemək qaşığı) öd daşı riskini azalda bilər.
- Avokado. Avokado yalnız yaxşı bir yağ mənbəyi deyil, həm də vücudunuzun digər qida maddələrini daha təsirli şəkildə udmasına kömək edir.
- Toxumlar. Balqabaq, günəbaxan və küncüt toxumu xolesterolu azaltmağa kömək edə bilər.
- Fındıq. Qoz kimi qoz -fındıq bədəninizə faydalı yağlar gətirir və eyni zamanda xolesterolu azaltmağa kömək edə bilər.
- Yağlı balıq. Somon, ton balığı və uskumru kimi yağlı soyuq su balığında ümumi sağlamlığı gücləndirən çoxlu doymamış yağlar və omeqa-3 yağ turşuları var.
Addım 3. Yaxşı həzm sağlamlığı üçün diyetinizdə bol miqdarda lif alın
Yüksək lifli diyetə malik insanlar öd daşları inkişaf etdirmə riski azdır. Lif, ümumi həzm sağlamlığınız üçün də faydalıdır, çünki qida və tullantıların mədə -bağırsaq traktından düzgün axmasını təmin edir. Həzm sağlamlığınızı gücləndirmək üçün aşağıdakı qidaları diyetinizə daxil edin.
- Təzə meyvələr. Dərini yediyiniz bütün meyvələrin üzərinə buraxın, çünki bu sizə ən çox lif verəcəkdir. Toxumlu giləmeyvə (moruq, böyürtkən, çiyələk) xüsusilə lif baxımından yüksəkdir.
- Tərəvəz. Noxud, brokoli, şalgam göyərti və Brüssel lahanası kimi tərəvəzlər ən yüksək miqdarda lif təklif edir. Kartof üçün ən çox lif əldə etmək üçün dərini açıq buraxın.
- Bütün taxıllar. Ağ və ya "zənginləşdirilmiş" məhsullar ağardılmış və bütün taxıl məhsullarında olan çoxlu qida maddələrindən məhrumdur. Lif istehlakınızı asanlaşdırmaq üçün tam taxıl çörəyi, makaron, taxıl və yulaf ezmesine keçin. Arpa, polad kəsilmiş yulaf və tam buğda makaronları yaxşı seçimdir. Lif tərkibinə əlavə olaraq, bütün taxıl məhsulları bədəninizin xolesterol səviyyəsini azaltmağa kömək edir.
- Fasulye. Yüksək dozada lif əldə etmək üçün fasulyəni şorba və salatlara asanlıqla daxil edə bilərsiniz. Bölünmüş noxud, mərcimək və qara lobya lif baxımından çox yüksəkdir.
- Qəhvəyi düyü. Ağ çörək kimi, ağ düyü də çoxlu qida maddələri təklif etmir. Diyetinizə daha çox lif əlavə etmək üçün qəhvəyi düyüə keçin.
- Toxum və qoz -fındıq. Yaxşı yağ mənbəyinə əlavə olaraq, günəbaxan toxumu, badam, fıstıq və pecans yaxşı lif mənbəyidir.
Addım 4. Nəmli qalmaq üçün çoxlu su için
Su, vücudunuzu nəmləndirən və sisteminizdəki toksinlərin atılmasına kömək edən vacib bir qidadır. Əgər kişi olsanız gündə 15,5 stəkan (3,7 L), qadınsınızsa gündə 13,5 stəkan (3,2 L) içmək. Sidiyinizi açıq sarı və ya şəffaf tutmaq üçün maye qəbulunuz kifayət olmalıdır.
Metod 2 /3: Həyat tərzinizi tənzimləyin
Addım 1. Hər gün 30 dəqiqə məşq edin
İdman, xüsusən də dözümlülüyə əsaslanan məşqlər, sağlam bir çəki saxlamağa kömək edərək safra daşları riskini azalda bilər və öd daşları üçün risk faktorlarından birini azalda bilər.
Zövq aldığınız bir məşq seçin. Məsələn, komanda idmanı oynayın, gəzintiyə çıxın, qaçmağa başlayın və ya rəqs dərsi alın
Addım 2. Sağlam bir çəki saxlayın öd daşı riskini azaltmaq üçün.
Artıq çəki sizi safra daşları riski altında qoyur. Həkiminizlə danışın və ideal çəkinizin nə olacağını öyrənin. Düzgün qidalanma və idmanla, bu ideala mümkün qədər yaxın olmağı hədəfləyin.
Addım 3. Tez kilo vermək safra daşlarına səbəb ola biləcəyi üçün qəza-pəhrizdən çəkinin
Safra daş riskini azaltmaq üçün sağlam kilo saxlamaq vacib olsa da, çox tez arıqlamayın. Qəza pəhrizləri və kilo vermə əməliyyatları əslində öd daşı riskini artırır. Arıqlamağa çalışırsınızsa, bunu tədricən edin. Həftədə 1-2 kilo arıqlamağı hədəfləyin.
Addım 4. Safra istehsalınızı idarə etmək üçün mütəmadi olaraq yeyin
Yeməkləri atmaq, safra daşı əmələ gətirmək şansınızı artıra biləcək sporadik safra istehsalına səbəb olur. Düzgün aralıqlarla yemək və yeməkləri atlamamaq daha sağlamdır. Hər gün 3 sağlam yemək yeyin.
Metod 3 /3: Nə vaxt Tibbi Baxış Olmalısınız
Addım 1. Öd daşının əlamətlərini görürsünüzsə həkiminizə müraciət edin
Çox vaxt safra daşlarından heç bir əlamət görmürsən. Ancaq tıxanmaya səbəb olarsa ağrı və mədə problemlərinə səbəb ola bilərlər. Aşağıdakı simptomlarla qarşılaşsanız, həkiminizə müraciət edin:
- Sağ üst qarındakı qəfil və pisləşən ağrı
- Döş sümüyünün altındakı qarın mərkəzində ani və pisləşən ağrı
- Çiyin bıçaqları arasında ağrı
- Sağ çiyninizdə ağrı
- Bulantı və qusma
İpucu:
Öd daşı ağrısı ümumiyyətlə bir neçə dəqiqədən bir neçə saata qədər davam edir. Ancaq təkrarlana bilər.
Addım 2. Komplikasiya əlamətləri görsəniz dərhal tibbi yardım alın
Çox güman ki, narahat olmağınız lazım deyil, öd daşı komplikasiyanız varsa təcili yardım almaq daha yaxşıdır. Bu, sağalma yoluna çıxmaq üçün daha sürətli bir rahatlama tapmanıza kömək edəcək. Aşağıdakı şiddətli simptomlarınız varsa təcili yardım otağına baş çəkin və ya eyni günə zəng edin:
- Qarın ağrısı o qədər pisdir ki, rahat ola bilmirsən
- Dərinizin və gözlərinizin ağlarının sararması
- Yüksək hərarət
- Üşütmə
Addım 3. Öd daşı və ağırlaşmaları yoxlamaq üçün diaqnostik testlərdən keçin
Həkiminiz simptomlarınız barədə soruşacaq, sonra çox güman ki, bir neçə test tövsiyə edəcək. Bu, həkimə safra daşlarınızın olduğunu yoxlamağa və heç bir infeksiyadan və ya ikincil xəstəliklərdən əziyyət çəkmədiyinizə əmin olmağa kömək edir. Çox güman ki, aşağıdakı testləri edəcəklər:
- Öd daşlarının axtarılması üçün ultrasəs, KT və ya MRT kimi görüntüləmə testləri.
- Öd daşını yoxlamaq üçün endoskopik testlər.
- Bir infeksiya, sarılıq, pankreatit və ya digər komplikasiyalar üçün tam qan sayımı (CBC).
Addım 4. Müalicə variantlarınız barədə həkiminizdən soruşun
Həkiminiz sizin simptomlarınızı və həyatınıza necə təsir etdiyini müzakirə edəcək. Ayrıca, öd daşlarınız səbəbiylə komplikasyon inkişaf riskinizi izah edəcəklər. Aşağıdakı müalicə variantlarını seçə bilərsiniz:
- Öd daşlarınız həyatınıza müdaxilə etmirsə, həkiminiz ayıq gözləməyi tövsiyə edə bilər. Bu o deməkdir ki, hələ tibbi müalicəyə ehtiyacınız yoxdur.
- Öd daşlarınız həyatınıza müdaxilə edirsə, həkiminiz onları aradan qaldırmaq üçün qeyri-invaziv müalicə üsullarını sınaya bilər. Bu daşların safra duzu və ya Actigall adlı bir dərmanla həll edilməsini əhatə edə bilər. Alternativ olaraq, daşları parçalamaq üçün yüksək tezlikli səs dalğalarından istifadə edə bilərlər.
- Ciddi və ya təkrarlanan safra daşları üçün həkiminiz öd kisənizi cərrahi yolla çıxarmağı tövsiyə edə bilər. Bu ümumi, sadə bir prosedurdur, baxmayaraq ki, sağalma zamanı ishal keçirə bilərsiniz.
İpuçları
- Sarımsaq ləzzətli və yeməklərinizə ləzzət yığmaq üçün aşağı kalorili bir yol olsa da, xolesterol səviyyəsinə ölçülə bilən bir təsiri yoxdur.
- Qəhvənin sağlamlığınıza başqa faydalı təsirləri ola bilər, ancaq kofein istehlakı ilə safra daşlarından qorunma arasında bir əlaqə olduğunu göstərən heç bir dəlil yoxdur.
